Ek het ’n nuwe vriend. Jip, hy is ’n vurige vent. Eers het hy net nou en dan oorgeslaap. Sjoe, dan was dit lang vurige nagte. Soggens moes ek moeg voor die rekenaar inskuif. Maar onlangs het hy ongenooid, sak en pak, hier kom intrek. Hom behoorlik kom tuismaak.
Laat my dink aan die woorde van die bekende lied: “My vriend the wind will come from the hills, When dawn will rise, he’ll wake me again.”
Hierdie nuwe vriend is ’n aandagvraat en nogal ’n onaangename lewensmaat – kom ek nou agter. My vriend se naam is Menopouse en hy vat nie “nee” vir ’n antwoord nie. As hy kom, wil hy bly. Maak of mens ou vriende is.
So loop ek onlangs drie keer slaapkamer toe om my leesbril te gaan haal. En drie maal kom ek onverrigter sake in die kombuis aan. “Deksels dit kan nie so aangaan nie,” sê ek sommer kliphard vir myself. Ek kom nou eers agter, Meneer M het ’n paar bokse vol onheil saam met hom gebring. Skielik lei ek aan aandaggebrek-sindroom, ek het hoofpyne en ek voel gedreineer. En die allerbeste is die irritasie. Mensig, ek weet nie hoe om dit te beskryf nie, maar ek sal maklik iemand te lyf gaan. En later sal julle van my in die koerante lees.
Ek dink Meneer M is een van Satan se trawante. Hy sluip stilletjies by jou huis in, krap alles om, saai sade van boosheid. En met ’n breë skynheilige glimlag op sy bakkies staan hy terug en betrag sy handewerk.
Is mos maklik om die fokus weg te trek van Jesus af. Maak die gelowiges se lewens chaoties. Laat hulle bontstaan om vure dood te slaan. As dit nie gate in die pad is nie, dan is dit loadshedding of verhoogde petrolpryse. So word ons besig gehou met dinge wat oënskynlik dringende aandag verg, maar wat nie belangrik is nie.
Na ’n paar doktersbesoeke, voorskrifmedikasie en gebed – baie gebed, gee ek vir Meneer M kennis van sy uitsitbevel. Hy het reeds genoeg van my energie gesteel. Hy kan gerus by Eskom vir werk en verblyf gaan aanklop.
As jy met dieselfde huismaat opgeskeep sit, gaan my hart en gedagtes uit na jou. Moenie te lank talm om hom aan te spreek nie, want hy sal nie skroom om jou hele lewe vir jou te reorganiseer nie.
Totsiens Meneer M, mag ons mekaar nooit weer sien nie.
Wat ’n jaar! Ja, ek weet ek moenie uitroeptekens gebruik nie. Maar ek voel om te skree: “What a year!”
Liewe blogvriende, ek weet nie van julle nie, maar mý jaar was vol uitdagings. Daar was darem ook klein suksesse, lewenslesse en hier en daar muisneste.
In kreatiewe skryfkuns leer mens jy moet die leser boei deur die spanning te laat opbou. Dit voel behoorlik asof die hemelse Regisseur vir die ‘skrywers van my lewenstories’ gesê het: “Maak dit nóg erger. Kyk hoeveel die hoofkarakter kan hanteer. Maak haar swak. Maak haar geloofbaar.”
Kom ek verduidelik: My jaar het goed afgeskop, geen groot dramas of emosies nie. In Februarie begin ek met die eerste reeks Divorce Care. Dit was ’n wonderlike ervaring. Lees gerus my vorige blog-inskrywing. In Mei ontmoet ’n lieflike mannetjie-mens. Maar nuwe verhoudings is uitdagend. Beurtkrag het intussen gekom om te bly en ek maak planne om ononderbroke by die huis te werk. Maar die kragstasies conk links en regs. Selfs die battery en omskakelaar sukkel om by te hou met onderbrekings van vier ure en langer.
Ek word gevra om maandeliks ’n rubriek vir ons streekskoerant te skryf. Ek willig in. Dis ’n fantastiese geleentheid om boodskappe van hoop na Bloem se mense te stuur. Maar dit verg inspanning en tyd.
Middel September begin ek met die tweede reeks van Divorce Care by die kerk. Die bywoning is skraal, maar die groeplede maak goeie vordering. Einde September het ek ’n ongeluk met my motorfiets. Dit was ’n aaklige, maar wonderlike ondervinding. Die Here het my bonatuurlik bewaar. Nie ’n enkele been gebreek nie, net my regterknie wat seergekry het. My motorfiets is afgeskryf, maar die versekering betaal uit. Ek getuig van God se genade-in-aksie in die kerk en in die koerantjie.
In Oktober kom my nuwe tweedehandse motorfiets van Nelspruit af. Amper identiese replika van die vorige. Maar dié een het ‘attitude’ – dis ’n mannetjie-fiets. Ek dank God vir sy goedheid en guns in my lewe.
Sien jy dit . . .? My lewensjaar soos tonele uit ’n zombie fliek: Uitdagings wat bly kom, aanvalle van die bose wat wil keer dat ek my doel bereik. Maar die zombie-stormloop word gefnuik deur menslike vindingrykheid. En as God eers ingryp . . . Ek hoef nie verder te verduidelik nie, jy weet presies waarvan ek praat.
My antwoord op die titel-vraag is: Duh . . . die mense wat nog leef, wen altyd.
God hou sy hand van bewaring oor sy wesens. Hy stuur selfs die engele om ons te help, maar net as ons daarvoor vra. Is jy een van God se kinders? Leef jy nog? Dan het ek goeie nuus vir jou: Jesus het klaar die zombies gewen, 2000 jaar terug. Jy moet dit net glo.
Geseënde Christusfees vir jou en onthou . . . Jesus staan langs jou, gereed om die zombies van 2023 aan te vat.
Ek lees tans die verhaal van Esegiël. Hy was ’n priester in die tyd van koning Jojagin, toe die volk in ballingskap in Babilonië was. Al vyf jaar lank. Dit het slegter as sleg gegaan. In daai einste tyd raak God vir Esegiël aan. Hy wys vir hom ’n visioen van Sy troon en sesvlerk-gerubs met wiele onder hulle voete. En God roep hom daar en dan om profeet te word.
Die stom-verskrikte-priester val op sy gesig neer met die aanskoue van hierdie buite-aardse dinge. Dan sê hy in Esegiël 2:2: “Terwyl die stem met my praat, het die Gees in my ingekom en my op my voete laat staan.” Maar hy’s nog skaars op sy voete toe waarsku God hom: Dit gaan moeilik wees. Want hierdie volk is moedswillig en hardkoppig. Hulle gaan nie na jou luister nie. Hulle is ’n eiewyse spul.
Klink mos al té bekend . . . dié weerbarstige volk. Genade tog, hoop ek mos nou die Here roep my nooit nie om met onse volk te praat nie.
Nietemin, so moet Esegiël ’n boekrol eet, mooi luister en dan vir die Joodse volk die minder goeie nuus gaan gee. In Esegiël 3 vertel die pas-aangestelde-profeet: “Die Gees lig my toe op” en verder aan, “Die Gees kom toe in my in en laat my regop staan.” Jinne, dis mos vir my mooi. “Dit move my,” soos Nataniël sal sê.
Later pruim ek die verse in my verstandholtes. Ek wil-wil met die onervare profeet identifiseer. Want ek val sommer maklik . . . oor my eie voete, oor plaveistene wat oplig en natuurlik ook vir die duiwel se liegstories. Man, dit vat nie veel om my aarde toe te bring nie. In die afgelope drie jaar het ek gereeld gewonder hoe ek telkemale met my gesig in die stof beland het. En hoe ek weer daar gaan opstaan. Die lewe maak so, laat jou op ’n wolkie sweef – te lekker. Maar gou verander die miswolk in ’n rukwind wat jou winduit op die grond laat neersloeg.
Dis in daardie stof-eet-oomblikke wat ek ervaar dat die Gees van God neffens my buk. Met sy hand sagkens op my skouer gerus, wag Hy geduldig dat ek my asem terugkry. Dan help Hy my op, skud die grond, grys en graspolle van my gesig af en vul my met sy hemelse krag, liefde en selfbeheersing. Sonder veel fanfare staan ek regop, skep nuwe moed en beweeg vorentoe.
Liewe leser, dis wonderlik om te weet dat dieselfde Gees wat Esegiël op sy voete gelig het, steeds hier en nou met ons is – by elke kind van God. Hy staan gereed om jóú op te tel, te bemoedig en te vul met sy krag. Genoeg krag sodat jy in jou swakheid vir ’n mede-plat-geslaene ’n ligtoring van hoop kan wees.
Ek’t só lanklaas geskryf. Dit voel glad vreemd. So gaan slaan ek toe liewer die woordbetekenis vir die titel na – vóór ek begin skryf. Want ek wil die juiste woord gebruik soos ek in my skryfkursus geleer het.
Maar kom ek verduidelik waarom ek die afgelope paar maande so stil was. Verlede jaar het ek te hore gekom van ’n kursus vir geskeide persone wat by die Baptiste Kerk in Langenhovenpark aangebied word. Ongelukkig het ek halfpad deur die reeks van dertien sessies ingeskakel. Ek het baie dáárby gebaat en ek wou dit graag hierdie jaar van die begin af bywoon. Ek waag ’n kans en hoor by my kerk (Bloemfontein Biker’s Church) of iemand dit nie dalk hierdie jaar gaan aanbied nie. Groot is my verbasing to die voorstel gemaak word dat die úwe die kursus moet aanbied. Gimpf, dink ek eers. Maar ek’s nie een wat terugdeins voor ’n uitdaging nie. Ek kry die inligting, die kerk koop die beginnerpakket aan, ek registreer die groep aanlyn en kry ’n afskopdatum.
Lang storie kort – einde Februarie hierdie jaar begin ek die eerste sessie van Divorce Care en die groepie begin met vyf persone. Later groei dit aan tot sewe groeplede, wat eintlik die ideale grootte vir so ’n tipe groep is.
Wat ’n wonderlike en verrykende ervaring was dit nie. In die daaropvolgende twaalf sessies het die trane gevloei, bondskappe gevorm en flenterharte begin genees.
Die voorbereiding vir die sessies het baie van my tyd in beslag geneem en die skrywery het agterweë gebly. Maar dit was absoluut, een honderd persent die moeite werd. Ek wonder wie’t meer dááruit geput, ek as aanbieder of die groeplede.
Die spontane omgee vir die persoon langsaan, wat deur dieselfde of selfs erger omstandighede moes wroeg, was opvallend en ’n riem onder my hart. Die aanvanklike skuheid het gou verander na openhartige deel van seerkry en worsteling met persoonlike swakhede en demone. Dit het ongetwyfeld die rouproses voortgestu en sal vêr in die toekoms nog vrugte afwerp.
Ek kan hierdie tipe ondersteuningsgroep vir elke persoon, wat uit ’n gebroke verhouding kom, aanbeveel. Selfs al was dit lank gelede. Jy sal ontdek dat sekere emosionele wonde slegs met ’n pleister toegeplak was. Dit het nooit werklik genees nie. Jy wil nie die swerende wonde na jou volgende verhouding oordra nie. As dit oopbars, sit jy met ’n noodgeval ophande.
Die Divorce Care program kom uit Amerika. Dit het laat sewentigs dáár posgevat, maar die video’s word elke paar jaar vernuwe. Alhoewel nie alle situasies op Suid-Afrika van toepassing is nie, is die belangrikste aspek die gebroke persoon se verhouding met God. Die program beklemtoon dat werklike blywende genesing slegs moontlik is met die hulp van God, die Geneser van hart, siel en verstand. Hý maak ’n meesterstuk van die brokstukke van jou gebroke verhouding of huwelik.
Hierdie is ‘n kortverhaal wat ek vir PEN se skryfkompetisie ingestuur het in Maart 2022.
“Dis die laaste uitweg. As dít nie werk nie. Sy sal die res van haar lewe hier moet deurbring.”
Die man in die wit oorjas se woorde verbreek die stilte wat tussen hulle kom lê het. Hy kyk takserend na die twee mans aan die oorkant van die embuia-lessenaar.
“Meneer Scheepers, ek verseker u, hierdie behandeling is meermale, met gróót sukses by hierdie instansie toegepas.” Hy druk sy swartraambril hoër op teen sy neus. “Ek wil nie pessimisties wees nie, maar Sevencia is . . . wel, sy’s geslote.” Hy beduie met sy hand na die geraamde kwalifikasies teen die muur: “Soos u self kan sien, het ek jare se ondervinding. As hierdie benadering misluk,” Hy hou sy twee arms in die lug, handpalms na bo gekeer, “wel, ek sal versoek dat die regter jou vrou hiér laat institusionaliseer.”
Die donkerkopman met die skoongeskeerde gelaat knik instemmend. “Dokter, uh . . . ek bedoel, Professor, ek laat dit in u bekwame hande.”
“Professor, ek stem nie met u fatalistiese stelling saam nie, maar om haar lewe hier te sluit is steeds beter as om tronkstraf uit te dien.” Die ouer man met die sagte oë vryf selfbewus oor die skraapmerke op sy wang wat rowe gevorm het. Sy regterhand is verbind en daar is verkleurde kneusplekke op sy kakebeen sigbaar.
“Menere, julle is welkom om die sessie op die monitor in my kantoor te volg.” Hy wys met sy hand na die platskerm-televisie teen die muur. “As julle my dan sal verskoon.” Hy stoot die leerstoel agteruit, staan op en trek die kantoordeur agter hom toe wanneer hy uitstap.
* * *
Die vertrek is ruim, amper so groot soos hulle leefvertrek by die huis. Die mure is verskillende kleure geverf. Dis verbleik. Sy sien reghoekige vuil rame en Prestik-merke, waar prente eers gehang het. Soos spookbeelde van iets uit die verlede. Die plafon is hoog. Die reuk in die vertrek herinner aan die eetsaal van die kanker-afdeling waar sy gewerk het. Sy probeer om nie met die ander persone oogkontak te maak nie. Hulle is sewe rondom die afgeleefde, vierkantige dennehouttafel. Dis nou as sy haarself inreken. Die agtste stoel direk regs van haar is leeg.
Pleks hulle my eerder in die tronk opsluit en die sleutel weggooi. Ek’s nie lus vir dermsryg nie. Dit was my skuld, uit en gedaan.
Sy kyk na die seun wat regoor haar sit. Hy is ses, dalk sewe jaar oud. Hy het ’n wipneus soos Pinocchio.
Hoekom sal ’n kind tog hier beland?
Die tienermeisie wat langsaan hom sit se rompie is kort en dit span styf om haar boude wanneer sy staan. Dis seker Pinocchio se sussie. Die wit bloesie wat sy aanhet is nouliks groter as ’n stoflap. Dit maak net-net haar ferm borsies toe. Sy kan sien hoe die ouer man na die meisie staar.
Watter ma laat haar kind só uit die huis gaan? G’n wonder die kinders moet sielkundige behandeling kry nie.
“Hey, ek’s Suzie,” sê die vrou direk links van haar. Sy het ’n bottelrooi-boskaas wat met blou ligstrepe afgewissel word. Dit lyk soos ’n pruik. “Ek like jou krulle. Is dit natural?” vra sy, met ’n bal kougom wat in haar kieste rondrol en dan in haar wang uitbult.
Toe sy niks terugsê nie, vererg Suzie haar en begin met die tienermeisie met die min klere gesels.
“Can we get this show on the road, please people?” sê die jongman wat twee stoele regs van haar sit. Hy maak ’n beweging met sy hand in die lug. Regte drama queen. Hy het ’n sportbaadjie met blomme-materiaal aan. Waarskynlik self gemaak. Sy hare is gebleik en staan regop soos ’n papegaai sin. Hy lyk soos ’n Elvis impersonator van Las Vegas, net maerder en sonder die wangbaard. Sy kan sy naskeermiddel van daar ruik “This girl has places to go, you know,” praat hy half met homself.
* * *
Die man met die grys hare en sagte oë, sit met sy elmboë op die professor se lessenaar, sy palms teen mekaar. Hy rus sy lippe teen sy hande. “Waar het jy van hierdie,” hy lees die naam op die voorskrifboekie, “Professor Tintenfisch, Watsenaam gehoor?”
“Die hof het haar hierheen verwys. Jy was daar.” Hy sug diep, rus sy kop teen die hoë leuning van die kantoorstoel. “Pastoor, dink jy sy sal . . . gaan sy weer . . .?”
“John, ek weet jy is moeg en moedeloos. Maar daar is altyd ’n uitweg.”
* * *
Sevencia kan nie ophou kyk na die vrou, wat langs die seun op die teenoorgestelde hoek van die tafel as haarself sit nie. Die vrou se vel lyk sag, versorg, geen vlek of rimpel nie. Haar oë is groot soos ’n Barbie-pop sin en perfek gegrimeer, verlengde wimpers wat aanloklik op en af wip wanneer sy praat. Die rok wat sy aanhet, pas perfek. Seker vir haar ontwerp en gemaak. Dit beklemtoon elke ronding van haar perdeby-lyf. Die goue bande om haar arm klinkel wanneer sy die lang donkerbruin hare oor haar skouer gooi. Die knoets van ’n trouring laat ligspatsels teen die plafon weerkaats.
Waarom is sý hier? Het ’n wel bedeelde skoonheidskoningin met geld dan ook psigiese probleme?
“’n Dokter van wát nogal?” vra Barbie-pop vir die man links van haar. Sy grynslag en giggel tergend. Uitdagend.
“As jy móét weet . . . ek is ’n onkologie-geneesheer,” antwoord hy bedees, teësinnig. Hy kyk op sy polshorlosie, kruis sy arms voor sy bors en sit penorent met sy rug styf teen die stoel gedruk.
Die enigste deur in die vertrek swaai oop. Die gesprekke raak stil. Sevencia wat naaste aan die deur sit, verstyf toe ’n man met ’n wit jas instap. Hy is diep in die vyftigs, skat sy. Hy vryf oor sy sout-en-peper-bokbaard en druk sy bril met sy wysvinger stywer teen sy gesig vas.
“Goeiedag. Ek is jammer jy moes wag.” Hy stap reguit na Sevencia toe en steek sy hand uit om te groet: “Ek is Professor Tintenfisch.”
Sy kyk hom huiwerig aan en hou haar hand uit, al wil sy dit nie doen nie.
“Sevencia. Hi.”
Hy stap verby haar en neem die plek regs van haar in.
“Hoe gaan dit met jou verblyf by ons tot dusver? Dis vandag jou sewende dag. Korrek?” Hy kyk haar stip aan.
“Ja, dis nou ’n week sedert ek . . . Ek’s oukei. Die verpleegpersoneel is baie behulpsaam.” Sy wil hom vra of dit werklik nodig is dat haar kamerdeur snags gesluit moet word, maar bedink haar.
“Hierdie is bloot ’n formaliteit, maar ek moet ’n paar vrae aan jou rig.” Hy maak notas op ’n vorm waarop haar persoonlike besonderhede reeds ingevul is.
Nadat sy haar slaap-, eet- en ander gewoontes in detail bespreek het en al die vrae op die lys afgemerk is, vra Queen Elvis of die professor nou “a full body and cavity search gaan perform” op hom. Professor Bokbaard steur hom geensins aan die provokatiewe uitlating nie.
“Nou begin die moeilike deel.” Hy sit die voulêer met vorms op die tafelblad neer en draai sy stoel sodat hy regoor haar sit. “Ek het dit reeds met jou man bespreek. Ek gaan met behulp van hipnose poog om toegang tot jou onderbewuste te verkry. Verstaan jy, Mevrou?”
Barbie-pop probeer ’n proeslag onderdruk. Sy sit geboë hoof, met haar hand voor haar mond. “Mevrou nogal,” prewel sy. “Ék is die enigste werklike mevrou hier rond.” Sy swiep elegant haar hare oor die skouer.
Sevencia probeer op Professor Bokbaard se stem konsentreer, maar uit die hoek van haar oog sien sy hoe die kankerdokter met sy vingers op die tafel trommel.
Kan seker nie wag totdat dit sy beurt is nie.
Sy voel lomerig. So asof sy uit narkose wakker geword het. Sevencia hoor hoe Suzie se kougom klapgeluide maak.
“Nee, sies man. Kou met jou mond toe,” keur sy Suzie se gewoonte af.
“Ag excuse me. Asof jy nog nooit Chappies gekou het nie,” kap Suzie venynig terug. “Maak nou klaar met jou storie. Dis anyway boring. Myne is way better. Het jy miskien jóú baba verloor toe jy twenty-eight was, omdat jou boyfriend die living daylights uit jou uit gefoeter het? Nee, want jy’s mos Miss Perfect. Niemand mag mos van jou past weet nie.”
“Bly stil, hou jou mond!” Sevencia hou haar hande oor haar ore.
“Oe. Cat fight julle,” sê Queen Elvis en klap sy hande soos ’n opgewonde kleuter. “Vandag krap hulle mekaar se oë uit.”
“Moenie . . .” pleit Pinocchio. “Seblief, moenie baklei nie.” Hy snuif en vee met sy hand onder sy wipneus. Sy oë is twee traanpoele.
“Kyk nou wat het julle gedoen. Julle laat die kind huil. Vir grown ups, is julle maar pretty kinderagtig.” Mini-rompie maak ’n klapgeluid met haar tong en leun oor na die seun. Sy wil hom vashou.
“Nee, los my! Moenie aan my raak nie!” Pinocchio se trane is weg. Hy stoot die tingerige meisie van hom af. “Jy’s nes hý. Moet alewig aan my vat.” Hy skuif sy stoel met moeite agteruit, sodat hy verder van haar af sit.
“Sorry. Ek wou jou ma’ net troos. Ma’ dis fine, ek verstaan van mense wat vatterig raak. Soos Meneer Esterhuyzen. As hy nog een keer sy vuil pote op my sit . . . Ek sal hom,” sy besef wat sy gesê het en bly stil.
“Ooh, skattas, hierdie is way better as die Kardashian’s,” verlekker Queen Elvis hom aan die rusie. “Girls, da’s niks wat vir julle my van ’n vatterige ou man met ’n boepens kan vertel nie. My LO-onnie het mos geglo hy móét jou bevoel en bevat as jy seergekry het op die rugbyveld. Al was dit net ’n ou grass burn op jou elmboog. En hy was deeglik hoor. Tot laataand, by sy huis, word jy vertroos.” Hy kruis sy bene oormekaar soos ’n vrou en flikker sy vals oogwimpers vir Dokter K wat hom afkeurend aangluur.
“Hierdie is ’n mors van my kosbare tyd,” sê Dokter K. Hy kyk weer na sy gewrig en dan na die reuse-horlosie teen die agterste muur. “Daardie horlosie verloor tyd. Julle moet dit regstel,” beveel hy vir Professor Bokbaard.
Die professor antwoord nie. Maak notas in die vouer op sy skoot.
* * *
“Bid? Jy wil hê ek moet bid. Ek’s moeg gebid. Jý kan maar jou gebede opstuur, maar sluit my uit,” sê John beslis. Hy skud sy kop in ongeloof. “Ek kan nie verstaan hoe jy nog vir haar kan opkom nie. Kyk hoe lyk jy. Sy’t jou amper doodgemaak.”
Die gryskop antwoord nie, laat hang sy kop en sluit sy oë.
* * *
Almal verstil toe die deur weer oopgaan. Elkeen se oë is op die man in die deuropening gerig. Net Professor Bokbaard wat onverstoord op sy aantekeninge fokus. Die man het ’n wit oopknoop-hemp en swart chino-broek aan. Kort krullerige hare. Nie besonders aantreklik nie. Maar ook nie naglelik nie.
Dit lyk of hy na Sevencia toe aankom. Hy kyk haar stip aan asof hy haar ken. Gaan sit dan op een van die stoele teen die muur, net links van haar.
Suzie draai in haar sitplek om, om na hom te kyk. Haar kake hou nie vir een oomblik op met die koutjie in haar mond nie.
“So, waar was ons?” Professor Bokbaard het ophou skryf en kyk vraend na Sevencia.
“Sy was besig om haar boring storie te vertel,” haak Barbie-pop af en veins ’n gaap van verveling. “Toe-toe . . . Poplap. Vertel vir die professor van jou sad verlede. Van jou mammie wat dood is en toe trou jou weermagpa sommer dieselfde jaar nog met ’n nuwe vrou. O, en moenie vergeet van die deel waar jou stiefbroer en sy useless pêlle begin het om jou te . . . kom ons sê maar . . . as hulle ‘speelding’ te gebruik nie. Jy was tog so cute op sewe.”
“Jy’t geen reg nie,” sê Sevencia verontwaardig. “Wat weet jý van swaarkry en verlies? Jy met jou pop-oë en plastiek-oogwimpers. Jou man moet seker net betaal en betaal om jou gelukkig te hou. Jy lewe in jou eie feëverhaal, Mrs. World.” Sy het nou genoeg gehad van mense wat so neerhalend met haar praat.
Dit lyk of Barbie-pop vir ’n oomblik terugdeins. Die woorde herkou.
“Ten minste is ek nie ’n vaal en vervelige middelklas huisvrou, wat haar verpleeg-joppie kwyt is nie. En dalk binnekort haar Bible pushing man ook. Oor sy besig is om haar marbles te verloor.” Sy grynslag selfvoldaan en maak gereed vir die volgende staccato beledigings.
Die man met die wit kraaghemp staan geluidloos op en stap tot by Pinocchio. Fluister iets in sy oor en gaan sit weer.
Oomblikke later staan die seun op en stap tot by Sevencia.
“Tatta Tannie, als sal oukei wees,” sê hy en loop uit.
Dalk wag sy ma buite vir hom. Is dít wat die man in sy oor gefluister het? En hoekom gaan sy sussie nie saam nie?
“Jy’s pateties,” sit Barbie-pop die uittrap-parade voort. “Sit ek tjank oor die kind wat jy verloor het. Was jou eie blerrie skuld. Jy’t geweet daai man is moeilikheid. For heaven’s sake, hy was tien jaar ouer as jy.” Sy boor met haar twee wysvingers teen haar slape. Die goue bande klingel en die ring se weerkaatsing flikker oor Professor Bokbaard se gesig.
“My vrou het ook ’n baba verloor.” Gedemp. Dis Dokter K. Sy kop na benede. “Nie óns kind nie.” Stroewig. “Sy kon daarna nie weer . . . Ons kon nie kinders hê nie.”
Almal kyk hom aan.
Sy woorde hang soos loodgewigte in die lug.
Die man teen die muur maak sy keel skoon asof hy iets wil sê. Hy leun vorentoe en tik op Suzie se skouer. Hy sê iets onhoorbaar vir haar en sit weer terug in die verweerde konferensie-stoel. Suzie het trane in haar oë as sy na Sevencia draai.
“Good luck, Girl. Jy sal fine wees.” Suzie lig haar uit die stoel, “Kom, ons tyd is om,” sê sy vir Mini-rompie en waai vir almal voordat sy by die deur uit verdwyn. Net die geklik-klak van haar hakke is hoorbaar soos dit gang-af vervaag.
Die tienermeisie knik vir Sevencia en stap gedweë agter Suzie uit.
Wat is besig om te gebeur? Hoekom loop almal?
“Drie . . . twee . . . een,” tel Professor Bokbaard afgemete af. Hy klap met sy vingers voor haar gesig.
“Jislaaik Sister, jy was soos in way gone,” sê Queen Elvis. Hy klap met sy vingers nes die professor, “en net so ‘snap’ toe’s jy weer terug.”
Sevencia voel verwyder van haarself. Wasig. Deurmekaar. Sy sien Barbie-pop sit met haar hand op Dokter K se skouer. Haar lang, rooi akrielnaels wat deel van die klandestiene verbintenis vorm.
Withemp sit bewegingloos teen die muur. Toe sy oë hare ontmoet, staan hy op en stap na Barbie-pop toe.
“You can forget about it,” protesteer sy, toe Withemp iets aan haar verduidelik. Sy skud haar kop negerende. Die lig van buite verhelder die koperstrepe tussen haar donkerbruin hare. Sy ruk haar arm weg van Dokter K. “Húlle kan gaan. Ek blý.”
“Kom, Skatta. We are overstaying our welcome,” versoek Queen Elvis, nadat Withemp met hom en Dokter K gepraat het.
Barbie-pop verseg om op te staan.
Sevencia begeer om te hoor wat Withemp vir hulle sê.
“Toedels, Dolla. Dié handsome man sê, you’ll be just dandy.” Hy kyk vir Withemp van bo na onder en sê: “Oe, he’s adorable.”
Dokter K gaan staan by Sevencia en druk vertroostend haar skouer.
Hulle verdwyn by die deur uit.
Withemp staan steeds by Barbie-pop.
“Nee! Sy’t my nodig. Sy’s useless op haar eie. Mans gebruik haar net. Wie’s jy anyway?” Barbie-pop gluur hom aan.
Hy buk af en fluister nog iets in haar oor.
Sy tel haar Louis Vittone-handsak van die grond af op, loop tot by Sevencia sê: “Hy sal goed wees vir jou. Ek weet dit nou. Be strong.” Toe sy uitstap is dit net die geur van Aromatics wat in die lug dartel.
* * *
“Interessant . . . baie interessant,” prewel die professor ingedagte toe hy die kantoordeur oopstoot. Sy bril hang laag op sy neus. Hy lyk verbaas om die twee mans steeds daar te vind.
“Aa . . . menere . . . Wat het julle van die sessie gedink? Kon julle alles op die skerm volg?”
“Soortvan. Dit was baie deurmekaar. Ek kon nie alles hoor wat my vrou sê nie,” antwoord John.
“Kon julle sien hoe die alter ego’s manifesteer? Die een ná die ander,” sê Professor Tintenfisch asof betower, “soos die hipnose my gehelp het om toegang tot die doolhowe van haar onderbewuste te kry.” Hy druk die bril terug op sy neusbrug.
“Ek wil net graag weet hoe dié sogenaamde ‘alter ego’s’,” en die pastoor maak aanhalingstekens met sy vingers in die lug, “toegang tot haar siel verkry het?”
“Uit wat ek kon wys word, het elkeen ontstaan toe Sevencia trauma beleef het. Soos die sewejarige byvoorbeeld, hy’t sy verskyning gemaak toe haar moeder oorlede is. Weens die molestering deur die stiefbroer, het sy as sewejarige ’n meganisme ontwikkel . . . soos ’n muur wat sy gebou het om die slegte ervarings uit te hou. Dis geweldig interessant.” Hy tuur na sy aantekeninge en skud sy kop. “Ek kon tussen ses persoonlikhede onderskei. Verskillende ouderdomme, geslagte en seksuele oriëntering. Maar daar’s iets wat nie sin maak nie . . .”
“Wat maak nie sin nie?” vra die pastoor.
“Daar het in ’n stadium iets vreemds gebeur. Die alter ego’s het die een ná die ander vir Sevencia gegroet en haar verlaat. Selfs die dominante figuur, die aantreklike vrou met die modellyf. Sy was die een wat jou aangerand het, toe jy oor die mishandeling uitgevra het. Maar daar het ’n nuwe karakter bygekom. ’n Manspersoon. Hy is nie ’n alter ego nie. Ek weet nie wát hy is nie.”
“Interessant,” sê die pastoor en knipoog vir John. “Baie interessant.”
Vroegoggend op 14 April 2022 hoor ek die radioberig van ’n boer van Zastron wat ’n skokontdekking by sy skaapkraal gemaak het. Veediewe het in die proses om ooie te steel, sewentien van die lammers doodgeslaan. Tientalle lammers is erg beseer, maar sou die aanval oorleef. Hierdie sou hans grootgemaak moes word.
Ek voel gewalg en geskok. Hoe kan mense so wreed wees? Dis mos suiwer boosheid, nes dit in die wêreld gaan, dink ek. Die duiwel kom om Jesus se skape te steel en terselfdertyd vermorsel, verskeur en verwilder hy sommer links en regs die lammers. Die skaapdief laat die lammers vir dood agter.
Dis ’n wrede werklikheid: Christene wat soos weeslammers blêr-blêr rondploeter. Elkeen met ’n eie gebrekkige skaapmening. Nes die verwese lammertjies, kyk ons hoe die dief verwoesting saai en ons wonder waarheen nou.
Met die aanloop tot Paasfees, lees ek die paasgebeure in Johannes se boek. Dieselfde oggend van die nuusberig lees ek in die laaste hoofstuk hoe Petrus sy groot opdrag van Jesus af kry. En raai wat was dit? Jesus sê vir Petrus in vers 15: “Sorg dan vir my lammers.” In vers 16: “Pas dan my skape op,” en in vers 17: “Dan moet jy vir my skape sorg.”
Dadelik maak hierdie belangrike opdrag vir my sin. Jesus ken ons weerloosheid. Hy weet presies hoe jy op ’n vroeë ouderdom met ’n knuppel van verwerping, skaamte of hopeloosheid gemoker is. Daarom vra Hy vir Petrus – maar eintlik ook vir jou en my – om sy lammers te versorg en hans groot te maak, totdat Hy terugkom.
Is jy dalk een van daardie honger lammetjies? Soek jy na rigting en hoop? Dan moedig ek jou aan om na die sagmoedige Herder te gaan, in Sy arms te klouter en daar nuwe krag te kry.
Hy bring ’n beloning saam, maar Hy sal mense ook terugbetaal vir wat hulle gedoen het. Hy sal vir sy volk sorg soos ’n herder sy skape. Die klein lammertjies dra Hy in sy arms en hou hulle teen sy bors. Versigtig lei Hy die lammerooie. (Jesaja 40:10-11)
Ek weet nie van jou nie, maar die nuusberigte van die oorlog in Europa, en die vele voorspellinge en profesieë wat die rondte doen, maak my angstig. Wanneer ek saans my oë toemaak, hoor ek mensestemme wat praat en opinies gee. Dit stem my gemoed onrustig.
Selfs preke wat met goeie bedoelings aangestuur word, begin my nou irriteer. Al waarna ek smag is stilte. Ek dors na tyd saam met Abba, Jesus en Heilige Gees. Het jy dit al ervaar? Om by Jesus te gaan sit en net stil te wees. Dis ’n onbeskryflike rustigheid wat nie op aarde te vinde is nie. Jare gelede het ek oor dieselfde onderwerp geblog en beskryf hoe Jesus my aanmoedig om die swaar kleed (soos een van Nataniël se imposante verhoogkostuums) van wêreldse take en bekommernisse los te maak. Dit te laat afsak tot op die grond. Om uit die swarigheid te tree en by Hom te gaan sit.
Soos ek met mense gesels, besef ek dat stilword vir die meeste mense een van die moeilikste konsepte is. Hulle is bang vir rustig raak, stil wees met hul eie gedagtes, want dan moet hulle aspekte van hulself trotseer. Om jou hart, siel en verstand rustig te maak, verg inspanning.
My kantoorhoof verduidelik nou die dag aan die hand van ’n praktiese voorbeeld, vir ons spannetjie admindames dat ons ons gedagtes moet vasbind, vasmaak, vasknoop aan die goeie, mooi, edel, regte en rein dinge. Met ander woorde: jy moet dink oor jou gedagtes (mindfulness) en jy moet jou gedagtes fokus op spesifieke goed. Jý is die een wat moet besluit waaraan jy dink en waarna jy kyk of luister.
Dadelik dink ek aan die vastydperk met die aanloop tot die kruisiging van Jesus en ek wonder hoeveel mense sal vas van radio, TV, Facebook of selfs hulle selfoon. En om waarlik diep stil te word, moet mens selfs preke, geestelike musiek en video’s uitsny. Mens moet vas van alle menslike opinie en net luister na die opinie van ons Redder – die Een wat die hoogste prys betaal het.
Ek laat jou met 1 Petrus 5:7 Neem alles wat julle kwel na Hom toe en laat bly dit daar by Hom want Hy het verantwoordelikheid geneem vir julle.
Mag jy kies om jou tyd te gebruik om niks te doen nie, net stil te raak en met jou hemelse Vader, Verlosser en Raadgewer te gesels.
Ons leef in onseker en angswekkende tye. Die oorlog in Europa laat my vel kriewel en my keel wil toetrek. Wanneer ek angstig of paniekerig voel, smag ek gewoonlik na sekerheid. Is jy ook so? Ek wil weet wat die regte ding is om te doen. Ek wil die waarheid, maak nie saak hoe sleg dit is nie, kan sien. Dit gee my kalmte as ek aan feite kan vashou. Ek hou niks van vertwyfeling nie.
Mense se opinies vlieg deesdae roekeloos in die kuberruim rond. Dit laat my voel of ’n stofstorm onverwags om my kop losbars. Dan wil ek koers kies na ’n plek van veiligheid en helderheid, na iewers waar dinge sin maak. Ek soek na insig en wysheid, maar al die verskillende menings laat my wonder of die wysheid van God of van ’n ander bron af kom. In ons Vader se Woord in Johannes staan tog dat die persoon wat wysheid en kennis van God vra, dit sál verkry. Maar hoe weet ’n mens of dit goddelike raad is of eerder jou eie menslike idee? Of erger nog – die duiwel se sonde-onkruid wat in jou siel posvat.
Enkele dae gelede lees ek Jakobus 3 en spesifiek vanaf die dertiende vers waar die broer van Jesus verduidelik wat die verskil tussen wêreldse insig en dié van God se Gees is.
Kom ek som dit vir jou op:
Insig van GodInsig van die wêreld (vlees, Satan)
Bevorder om reg te lewe * Jaloesie
Verstandigheid * Onenigheid
Nederigheid * Rusie
Opregtheid * Onegtheid – leuens
Sonder bybedoelings * Valsheid
Soek vrede * Onvrede
Vriendelik * Vyandskap
Gewillig om te luister * Oproerigheid
Meegevoel vir ander * Bevorder verkeerde dinge
Doen goeie vir ander
Onpartydig
Eg/nie skynheilig nie
Bevorder vrede
Sal ’n goeie oes oplewer
Ek moedig jou aan om dit self te gaan lees en die eienskappe neer te skryf. Kan jy sien dat die insig wat van God af kom, ’n langer lys is as die een wat van die vlees afkomstig is? En dat die punte aan die een kant in direkte kontras met die ander kant is.
Vir my sielsaligheid het ek besluit om hierdie lysie uit te druk en dit iewers op te plak – sommer in my klerekas waar ek dit soggens kan sien. Dit sal in grootdruk moet wees, want die oë sukkel maar sonder ’n bril vroegoggend. Hierdie feite gee my iets om aan vas te hou. Ek kan daarna teruggaan en weet ons God is in beheer en dat niks wat in die verlede, vandag of vorentoe gebeur vir Hom ’n verrassing is of te groot om the hanteer nie. Dit is vir my in hierdie onseker tyd, soveel belangriker om God se mening te hoor as dié van mense.
Liewe leser, ek hoop jy besef dat jou kalmte en rustigheid by God se Gees te vinde is. Ek wil jou aanmoedig om aan God se Woord vat te hou en op Sy leiding staat te maak, want ons is almal feilbare mense wat net ’n opinie van die werklikheid kan vorm. Maar God ken die waarheid.
Soms sit ek en wonder hoekom ek nog skryf. Dis seker maar net menslik. Ek wonder of dit die moeite werd is om blogposte te laai. Lees enigiemand dit ooit? Is dit net my gedagtes wat soos ’n vleismeul aankarring om die gebeure van gister te verwerk?
Toe ek met Jesus daaroor praat, sê Hy, ek moet net aanhou skryf. Ek vra Hom hoekom en kry die gewone antwoord: “Want Ek wil hê jy moet my kinders vertel hoe lief Ek hulle het. Moet nooit ophou om hulle te vertel nie.”
Ek moet herbesin . . . oor my skrywery. Sal ek aanhou? Vir seker. Want dis eerstens ’n opdrag van my hemelse Leermeester. Tweedens, want ek moet die knars skryftalent wat ek het, ontwikkel en dit aanwend in diens van my Skepper se Ryk. Ek dink aan die liedjie van Jan de Wet, van die houtkruis en die vraag: Wie sal my kitaar se snaar afbreek? Wie sal my kan stilmaak? En ek besluit: stilraak sal ek nié, want dis mos wat Lucifer wil hê. As ek ophou om die liefde en goedheid en guns van Jesus te verkondig, gaan hy mos diep lekker kry. En hemel weet, dis die laaste ding wat ek wil sien – daai monster wat grynslag van genoegdoening. Jig!
Vierdens weet ek, ek moet skryffiks bly. Nes ’n atleet wat baie gou uit oefening raak, is dit met skryf ook. So, oefen sal ek bly oefen. Al raak julle moeg vir my vleismeul-rammelings.
Ek onthou ook my doelwitte-raamwerk wat ek aan die begin van elke jaar vir my opstel. Daarop het ek ’n kwotering gesit van Antoine de Saint-Exupery: A goal without a plan is just a wish. Dit herinner my om daagliks te besin oor my aktiwiteite. Ek prioritiseer, beplan en besluit wat om te doen of nie te doen nie, op grond van my doelwitte. En kom wat wil, ek gáán daai boek nog skryf. Al neem dit my ook twintig jaar.
My grootste doelwit: Om hemel toe te gaan en Jesus daar met ope arms te vind. Hy wat diep gelukkig is met my, omdat ek my aardse doelwit en potensiaal bereik het. En om soveel mense as moontlik saam met my hemel toe te sleep. Jip, jy’t reg gelees – te sleep – as ek moet.
Liewe leser, sal jy saam met my, besluit om jou opdrag, taak, roeping, noem dit wat jy wil, te bly slyp? Gaan jy saam met my fiks word en jou kop regkry om die volgende seisoen van jou lewe volstoom aan te durf? As jy “ja” in jou kop gesê het, wil ek hê jy moet die “. . .” in die opskrif vervang met jou eie gawe. Maak nie saak hoe nietig die talent mag wees nie, as jy dit in die hande van Abba sit, sál Hy dit vermeerder en gebruik. Glo my, dit werk.
Maryna stoot die deur van die Bantam-bakkie ongeduldig oop en hop uit.
“Jis, my been is nou morsdood,” roep Usea agterna. Die kajuit van die bakkie is nie gemaak vir drie mense voorin nie. Maar sy kla nie, want ten minste het hulle ’n ryding. Stefan is die oudste van hulle drie. Hy het laasjaar sy lisensie gekry en haar pa laat hom met die bakkie rondry.
Sy kyk geïrriteerd terug na Usea, wat heelpad Bloem toe en terug, haar siel versondig het. Sy trek haar oë op skrefies en skud haar kop, sodat haar rooi-bruin boksterte soos sweepslae teen haar skouers piets. “Ek gaan vir Mamma sê jy is blerrie ongeskik.” Hy ignoreer haar.
Sy stap agter-om die bakkie na die bestuurderskant en gryp die Kloppers-inkopiesak van die bakwerk af.
Die lug is onheilspellend donkergrys gekleur. Die winterwind druk die voorhekkie nors teen haar vas wanneer sy dit opmaak en na die voordeur van hulle middelklas-huis in Virginia stap. Sy sien hoe die wit bakkie by die hoek van hulle straat regs draai en met haar twee broers verdwyn. Stefan het gesê hulle gaan eers by Chester ’n draai gooi, want hulle wil na sy nuwe boerboelbrakkie gaan kyk. Sy stel in elk geval nie belang in die simpel seunsgoed nie, en as dit iets met Chester Byleveld te make het, wil sy so vêr as moontlik wegbly.
Sy kan nie wag om vir haar ma te vertel wat sy by tannie Lizanne gehoor het toe hulle by Kloppers na skoolklere gekyk het nie. Tannie Lizanne is haar Sondagskool-juffrou en haar dogter is saam met Maryna in dieselfde klas in standerd vyf. Hulle kuier nie juis oor en weer nie, maar sy weet haar ma hou nogal van die vriendelike tannie. Maryna hou ook van haar, want sy vertel altyd hoe lief Jesus vir hulle is en dan lyk die tannie se gesig sommer mooi en sag.
Sy haal die voordeursleutel uit haar skouersakkie en druk dit in die traliehek se slot. Haar hande is styf van die koue en sy sukkel om die sleutel gedraai te kry. “Dis weer een van dáái winters,” het haar pa eergister vir haar ma gesê. Sy weet nie mooi wat dit beteken nie, maar dat dit flippen koud is, verstaan sy deeglik.
Die houtvoordeur is nie gesluit nie, sy stap die donker portaal binne en hang die bossie sleutels aan die bordjie wat H O M E spel, op. Die huis is stil. Dis vreemd, want gewoonlik is haar ma met middagete besig hierdie tyd van die dag. Die res van die huis is ook donker. Haar ma is nie in die kombuis nie.
“Mamma, ek’s by die huis!” roep sy gang-af voordat sy by haar kamer ingaan. Sy keer die sak met skoolklere op die bed uit en begin die stukke een vir een te betrag. Dis môre die eerste dag van die derde kwartaal en hulle moet almal wintersdrag aanhê.
Haar ma het gesê sy moet sommer twee seizes groter vat, “. . . want jy groei nou teen ’n hengse spoed. En dan hoef ons nie later weer te gaan koop nie. Skoolklere is damn duur,” het haar ma dikwels gesê.
Haar twee ouer boeties kon darem klere van die een na die ander aan-pass, maar sy is die enigste meisiekind. Gelukkig, want nou kry sy als splinternuut. Behalwe as daar second hand goed by die skoolsnoepie is, dan moet sy dít maar dra.
“Mamma, kom kyk my nuwe klere! Wa’s Mamma?”
Geen antwoord, geen geluid.
“Mamma . . . ?”
Sy pak die klere in ’n netjiese hopie op haar bed se voetenent, staan met die koopstrokie in haar hand op en stap in die gang af na die badkamer. Dis leeg en donker. Dalk is haar ma langsaan by Tannie Paulet. Hulle is alewig besig met resepte uitruil. Maar Tannie Paulet se melktert proe nie naastenby so lekker soos haar ma sin nie.
Sy stap verder in die swak beligte gang af, stop by Stefan se kamerdeur, voel daaraan, dis gesluit. Usea se kamerdeur staan oop. Sy kamer is vrek deurmekaar. Sy klere, skoene en skoolboeke lê sommer oral op die vloer.
Ma gaan sy velle aftrek.
Haar ma en pa se kamerdeur is aan die einde van die gang. Die deur is toegetrek.
Dís vreemd . . . Mamma-hulle maak nooit die kamerdeur toe nie.
Sy klop aan die deur. Dit voel aardig. Staan vir ’n oomblik en wonder wat aangaan. Toe sy haar oor teen die deur druk om te hoor of iemand daarbinne is, glip dit oop. Sy stoot dit stadig oper en ril vir die skrilgeluid van die skarniere.
Sy moet óm die deur stap om binne die kamer te sien. Haar oë neem ’n paar sekondes om aan te pas vir die min lig.
Engelroeper 
Jy moet ingeteken wees om kommentaar te lewer.